Kapitalizmin bekası için iktidar ve sermaye koalisyonu ile yürütülen planlama faaliyetlerine karşın,bilindiği gibi Odamız yargı yoluyla denetleme yapmakta; kamu yararını ve mesleki ilkelerimizi korumak için mücadele etmektedir. Bilimsel, teknik bilgi, hukuk kuralları ve evrensel haklarımız çerçevesinde sürdürdüğümüz bu mücadele,yargı kararları ile de tasdiklenmektedir. Mahkemelerin iptal veya yürütmeyi durdurma kararlarına rağmen devam eden inşaatları meşru kılmak içinbaşvurulan mükerrer plan onaylama hukuksuzluğunu ifşa etmek amacıyla kamuoyuna ve meslektaşlarımızabilgi verme ve hukuksuz işlemleri uygulayanları bir daha uyarma gerekliği üzerine bu açıklamayı yapmaktayız.
Türkiye‘nin birçok yerinde olduğu gibi, özellikle sermaye birikiminin fazla olduğu Ankara gibi büyük kentlerde sıklıkla karşılaştığımız mükerrer plan onaylama işlemine dikkat çekmek istemekteyiz. Bilfiil sermaye taleplerini yerine getirmek üzere çalışan yerel idarelerin ya da AKP‘nin son dönem yaptığı yasal düzenlemeleri ile merkezileştirdiğiplanlama yetkileri ile birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‘nın mahkeme kararlarını boşa çıkarmak, baypas etmek için mükerrer plan onayladığı izlenmektedir. "Kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına" uyarlılık bulunmaması nedeniyle yürütmesini durdurduğu ya da iptal ettiği Mahkemelerin ya da Danıştay‘ın kararlarını bertaraf etmek için idareler, başta kötü örnek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi olmak üzere, görevlerini kötüye kullanmak suretiyle mükerrer plan onaylamaya başlamaktadırlar.
Mahkemeler bilirkişi incelemeleri ile ya da idari olarak incelemeleri sonucu kamu yararını gözeterek kararlarını oluşturmaktadırlar. Anayasa‘nın 138. Maddesinde1 belirtildiği üzere, yargı kararlarını ivedilikle uygulamak bir zorunluluk iken bu kararlar yerine getirilmemektedir. Rantın fazla olduğu, AKP‘nin hegemonik kentsel projeleri (konut/rezidans projeleri, alışveriş projeleri, kentsel dönüşüm projeleri, büyük ölçekli projeler gibi. ) ya da zor yoluyla devlet müdahalelerine konu olan projelere (AOÇ alanlarındaki Ankapark, Kaçaksaray gibi alanlara) ilişkin yürütmeyi durdurma ya da işlem iptali kararlarını uygulanmamakta; kamuoyu kandırılmakta ve kamu yararı yok edilmektedir.
"Göl Manzaralı bir evde yaşamak istemez misiniz?" gibi konut tüketimini tahrik eden ve doğal alanlara sadece varsıl kesimin bedel karşılığı sahip olabileceğini imleyen reklamlara, söylemlere konu olan projelerden birine ilişkin planlama ve yargı sürecini örnekleyerek konuyu açıklamak isteriz. Anılan söylemdeki gölün, Eymir Gölü olduğunu bildiğimiz bu proje, Altınoran Konut projesinin inşasının sürdüğü ve vadi tabanında başlayan konut inşaatlarının yer aldığı Yeni Güneypark kentsel dönüşüm alanıdır. Yeni Güneypark kentsel dönüşüm alanı, Gölbaşı Özel Çevre Koruma Alanı (ÖÇK) içerisinde, Eymir ve Mogan gölleri havzasında, İmrahor Vadisi‘nde yani Ankara‘nın en önemli doğal alanlarının kesişim noktası üzerinde bulunmaktadır.
2010 yılından bu yana söz konusu alan, biri alanı kentsel dönüşüm alanı ilan eden Bakanlar Kurulu Kararı iptaline ilişkin; yediadedi de 1/25000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planların değişiklerinin iptaline ilişkin toplam sekiz adet davamıza konu olmuştur.2
Özetle, dava konusu bu planların Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından onaylı kent bütünü üst ölçekli planların koyduğu ilke ve esaslara uymaması; genel yerleşmeler sistemi, yoğunluk deseni ile doğal ve açık alan sistemini tamamen bozması; korunan doğal alan statülerinden birisi olan ÖÇK alanı ve havza alanının doğal yapı sisteminin devamı/uzantısı olan İmrahor Vadisinin bilim ve hukuk dışı bir şekilde kullanıma açması; üst ölçekli planda belirtilen "ağaçlandırılacak alan"ların yerleşim dışı tutulma ilkesine aykırı olarak nüfus, istihdam ve ulaşım-yeşil sistem (Ankara kenti hava koridoru) dengelerini bozan bir nitelikte olması; alanın jeolojik olarak yerleşim kısıtlı olması, daha açık bir ifadeyle, alanın heyelan alanı olması sebebiyle yerleşim için sakıncalı olmasına rağmen onaylanan planlarda toplam 1 milyon 300bin m2 inşaat alanının yapılaşması öngörülmesi; doğal yapı verilerinden biri olan hidrolojik-hidrojeolojik yapıya ilişkin yasal ve doğal eşik niteliğindeki havza su sistemini göz ardı etmesi; şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açısından sorunlu olması ve kamu yararına aykırı olması nedeniyle iptal edilmeleri talep edilmiştir.
Yerel mahkemelerce iddialarımıza ve bilirkişi raporlarına istinaden hükmedilen iptal kararları sonrası, Danıştay 6.Dairesinde görülen bu davalarımızın yedisi için "yürütmeyi durdurma" kararı verilmiştir. En son 21.10.2014 tarihinde yürütmesi durdurulan plan neticesinde alan yürürlükte herhangi bir plan olmamasına rağmen inşaatlar devam etmiştir. Bu süreçte inşaatların devam etmesine göz yuman, yargı kararını uygulamayan başta Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İ. Melih Gökçek olmak üzere, davalı idare yönetimi hakkında "İdari Yargı Kararını Uygulamamak Suretiyle Görevi Kötüye Kullanmak" gerekçesiyle (TCK 257), Odamız 12.12.2014 tarihinde Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı‘na suç duyurusunda bulunmuştur.
Belirtmek gerekir ki, 21.10.2014-02.01.2015 tarihleri arasındasöz konusu alan plansız kalmış; ancak alandaki inşaat faaliyetleri tüm hızıyla devam etmiştir. Kamu yararına aykırılığı yargı kararlarınca hükmedilmiş olmasına rağmen birebir aynı içerikli planlar onaylanarak, mükerrer işlem yapılarak, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin, 29.11.2014 gün ve 2146 sayılı kararı ile yeniden bir plan onaylamıştır. 2 Ocak 2015 tarihinde askıya çıkarılan, "Çankaya İlçesi Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliği"nin iptali için, 8. davayı 5 Şubat 2015 tarihi ile açmış olduğumuzu duyurur; ve esasen bu planın hiçbir hukuki meşruiyetinin olmadığına ve sonuç itibariyle süren inşaatların hukuksuz olduğuna işaret etmek isteriz.
Yeni Güneypark ve benzeri alanlara ilişkin salt sermaye çıkarlarına özel planlama faaliyetlerinin takipçisi olacağımızı, söz konusu alanlara ilişkin yargı denetiminin sağlanması için mücadelemize devam edeceğimizi bildirir ve konut edinmeyi planlayan tüm yurttaşların bilinçli olmalarını temenni ederiz.
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘ni mükerrer plan onaylama yoluyla yargıyı, kamuoyunu kandırmaktan vazgeçmeleri ve mesleğimizi hukuku atlatmaya yönelik bir araç olarak kullanmamaları konularında bir kez daha uyarıyoruz.
Toplumsal kamusal yararımızı özenle gözettiğimizi önemle vurgular, üyelerimizin ve kamuoyunun bilgisine saygıyla sunarız.
TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi
1 Anayasa. Madde 138. "...Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir surette değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez."
2Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı" ilanına ilişkin 13.07.2010 tarih ve 27640 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan 2010/661 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin 16.07.2010 gün ve 2196 sayılı kararı ile onaylanan "1/5000 Ölçekli Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı Sınırı iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin 13.08.2010 gün ve 2495 sayılı kararı ile onaylanan "Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanına ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Revizyonları" iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin 14.03.2011 gün ve 802 sayılı kararının ve bu karar ile onaylanan "Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı" iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin 14.03.2011 gün ve 802 sayılı kararının ve bu karar ile onaylanan "Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin 14.12.2012 gün ve 2195 sayılı kararı ile onaylanan, Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanına yönelik "1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Revizyonu" ve "1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Revizyonu" iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin, 24.01.2014 gün ve 148 sayılı kararı ile onaylanan, "Çankaya Yeni Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/25000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliği"nin iptali,
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi‘nin, 29.11.2014 gün ve 2146 sayılı kararı ile onaylanan, "Çankaya İlçesi Güneypark Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliği"nin iptali.
