HUKUKA AYKIRI

Dava dilekçesinde şöyle dendi: "AOÇ alanı Ankara kentinin akciğerleri niteliğindedir. AOÇ‘nin kalbi konumundaki bir parçasında, bütünden ayrışmaya neden olacak şekilde adeta kentsel alan gibi yapılaşma yolu açılmaktadır. Karar Atatürk‘ün vasiyetine aykırılığı nedeniyle de hukuka aykırıdır." Dilekçede, kararın iptali ve yürütmesinin durdurulması istendi.

‘AKCİĞERLERİMİZE DOKUNAMAZSINIZ‘

Ankara Barosu, TMMOB Şehir Plancıları Odası, TMMOB Mimarlar Odası, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, başkentin akciğeri olarak nitelendirdikleri AOÇ içindeki Gazi Tesisleri Alanı‘nın yapılaşmaya açılması ile ilgili kararı yargıya taşıdı

Ankara Barosu, TMMOB Şehir Plancıları Odası, TMMOB Mimarlar Odası, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Atatürk‘ün kurduğu ve 1998 yılında 1. Derece Doğal Sit Alanı ilan edilen Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) içindeki Gazi Tesisleri Alanı‘nı 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescil ederek, yapılaşmaya ve küçülmeye imkan tanıyan Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararını yargıya taşıdı.

AOÇ alanının, Ankara Kenti çanağı denilen coğrafi yapı gereği tüm Ankara vadilerinin, derelerinin toplandığı ve Ankara Çayı‘na katıldığı alan olduğu, bu nedenle Ankara kentinin akciğerleri niteliğinde olup hava koridoru olarak belirlendiği ifade edilen dilekçede, karar ile "AOÇ‘nin kalbi konumundaki bir parçasında, bütünden ayrışmaya neden olacak şekilde adeta kentsel alan gibi yapılaşma yolu açılmaktadır" denildi. Cumhuriyet döneminde bizzat Atatürk tarafından kurulan AOÇ‘nin yok edilmesi anlamını taşıdığı savunulan kararın, ayrıca Atatürk‘ün vasiyetine de aykırı olduğu vurgulandı. Dilekçede, kararın, bir bütün olarak koruma ve imar mevzuatına, kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğu iddiasıyla iptali ve yürütmesinin durdurulması istendi.

Ankara İdare Mahkemesi‘nde 21 Ekim 2011 tarihinde açılan davanın dilekçesinde, söz konusu kurul kararının alınmasını Orman Genel Müdürlüğü‘nün talep ettiği kaydedildi. Dilekçede, şöyle denildi:

Alanı bitkilendirdik

"Orman Genel Müdürlüğü, mülkiyetinde bulunan AOÇ Gazi Tesisleri Alanının Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu‘nun 02.07.2010 gün ve 5213 sayılı kararıyla uygun bulunan ‘1/10.000 ölçekli AOÇ Alanları Nazım İmar Planı ve 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı imar Planı‘na uygun olarak kamu kullanımı amacının sürdürülmesi için 3. Derece Doğal Sit alanı olarak düzenlenmesini istemiştir. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 10 Ağustos 2011 tarihli ve 6281 sayılı kararıyla, AOÇ 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit alanı içinde yer alan 46 ha‘lık alanın, ‘2863 sayılı Koruma Kanunu‘nda belirtilen 1. Derece Doğal Sit Alanı tanımına uymadığı, yürürlükteki mevzuat ve yürürlükteki ilke kararındaki 1. Derece Doğal Sit özellikleri taşımadığı, alanın sit alanı ilanından önce (1992) Orman Genel Müdürlüğü kullanımında olduğu, bölgenin bu kurum tarafından bitkilendirildiği, sonradan insan eliyle bitkilendirilen alanın insan eliyle yapılmış bir çevre olarak geliştirildiği‘ gerekçeleri doğrultusunda 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı şerhi kaldırılarak, sadece 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak tesciline karar verilmiştir."

Bizzat Atatürk kurdu

Dilekçede, "Dava konusu kurul kararı ile Cumhuriyet döneminde modern tarımın halka tanıtılması ve ilk uygulamasının yapılması amacı ile bizzat Atatürk tarafından kurulan ve bu niteliğinin korunması koşulu ile bağışlanan AOÇ‘nin Türkiye ve Ankara için önemi hiçe sayılmaktadır" denildi. Atatürk‘ün 11.6.1937‘de tasarrufu altında bulunan ve şahsi mal varlığı olan AOÇ arazisini vasiyeti doğrultusunda şartlı olarak hazineye bağışladığı kaydedilen dilekçede, şöyle denildi:

"Atatürk 13.06.1937 tarihli yazısında da, çiftliklerin Türk köylüsüne ve ulusuna naçizane bir vazifesi olduğunu vurgular. Dolayısıyla savaş koşullarından çıkmış bir ülkenin kendi kendini besleyebilmesi, tarımsal alanda sanayileşmenin bir modeli olarak AOÇ ortaya çıkmıştır. AOÇ hazineye hibe edilişinden 60 yıl sonra amacına uygun olarak kullanılmaması nedeniyle 02.06.1992 tarih ve 2436 sayılı Kurul kararı ile doğal ve tarihi sit alanı ilan edilmiş, 27.07.1993 tarih ve 3097 sayılı Kurul kararı ile sit alanı sınırları belirlenmiştir. Buna ilave olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Korumu Kurulu‘nun 07.05.1998 tarih ve 5742 sayılı kararı ile de 1. Derecede Sit Alam olarak ilan edilmiştir. Kısacası AOÇ, kent açısından kısır, dar kapsamlı değerlendirilecek kentsel yeşil alan rekreasyon alanı olarak tasarlanmış ve işlevlendirilmiştir. AOÇ‘nin Cumhuriyetin kuruluş yıllarında belirlenen bu misyonu, bu mekanın geleceğine ilişkin vizyonumuzu da belirlemektedir. Bir bütün olarak ele alınması ve Cumhuriyetin kuruluş tarihi ve mirası açısından önemi ve işlevi doğrultusunda değerlendirilmesi ve bu yönde korunarak geliştirilmesi beklenen AOÇ alanına ilişkin parçacı bir yaklaşımla alana özel sit alanı derecesi ve niteliğine ait karar üretilmiştir. Parçacı, bütünü 1 günde değiştirildi Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) Gazi Yerleşkesi‘nin koruma statüsü, geçtiğimiz ağustos ayında "Vinci Derece Doğal ve Tarihi Şiften "3‘üncü Derece Doğal Sit"e düşürülmüştü. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Gazi Yerleşkesi‘nin koruma statüsünde 1 gün içinde yaptığı değişikliğe, alanın "‘1. Derece Doğal Sit Alanı‘ tanımına uymadığı" gerekçesini göstermişti. Kararı, başta Orman Mühendisleri Odası olmak üzere çok sayıda sivil toplum kuruluşu protesto etmişti. bozan ve alana, kişiye özel olarak tanımlanabilecek karar AOÇ‘nin kuruluş amacına ve Atatürk‘ün vasiyetine aykırılığı nedeniyle de koruma mevzuatına, kamu yararına ve hukuka aykırıdır."

Amaç dışı kullanım

Atatürk‘ün öldüğü 1938 yılından bugüne birçok yasal düzenleme yapılarak, AOÇ alanının amaç dışı kullanımına olanak sağlandığı vurgulanan dilekçede, "Koruma Kurulu kararının, AOÇ alanının Atatürk‘ün vasiyetine aykırı olarak amaç dışı kullanılması ve küçültülmesi sürecinin bir parçası olduğu" öne sürüldü. Dilekçede, kanuna ve hukuka aykırılıklar şöyle özetlendi:

• AOÇ alanı Ankara Kenti çanağı denilen coğrafi yapı gereği tüm Ankara vadilerinin, derelerinin toplandığı ve Ankara Çayı‘na katıldığı alandır. Bu nedenle Ankara kentinin akciğerleri niteliğinde olup hava koridoru olarak belirlenmiştir. AOÇ‘nin kalbi konumundaki bir parçasında, bütünden ayrışmaya neden olacak şekilde adeta kentsel alan gibi yapılaşma yolu açılmaktadır.
• Çeşitli tadilatları gerçekleştirmek için alanın sit alanı derecesinin değiştirilmesine gerek yoktur. Orman Genel Müdürlüğü‘nün tadilat yapmasına engel ne bir ilke kararı ne de kurul kararı vardır. Bu nedenle bu gerekçenin bilimsel ve hukuki dayanağı yoktur. 
• Bu karar ile alanda açıkça yeni yapılaşmaya izin verilmektedir. Kurul kararma esas olan sit derecesinin yeniden düzenlenmesi istemi bilimsel ve teknik gerekçeden yoksundur.

Vasiyeti yok sayıyor

• Sit alanı niteliğinin ‘doğal ve tarihi sit alanı‘ndan ‘doğal sit alanına‘ değiştirilmesi karan, 1937 yılında Atatürk tarafından ‘korunması ve geliştirilmesi‘ şartları ile devlete bağışlanan Orman Çiftliği‘nin tarihi sit niteliğini kaldırması nedeniyle koruma mevzuatına açıkça aykırıdır.
• Atatürk‘ün vasiyetini yok sayan bu karar, hukuka aykırıdır.
• Bu karar mevzuata aykırılıkların yanında Atatürk‘ün korunması geliştirilmesi amacı ile Türkiye Cumhuriyetine bağışladığı Atatürk Orman Çiftliği‘nin de yok edilmesi anlamını taşımaktadır.
• Kurul kararı, alanın yapılaşmaya açılmasına olarak sağlayacaktır.

Dilekçede, koruma bölge kurulunun kararının bir bütün olarak, koruma ve imar mevzuatına, kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğu savunuldu.