28/02/2025 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğü ODTÜ Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planında yapılan değişikliğe ilişkin askı ilanına çıkmıştır. Söz konusu plan değişikliği, önceki planda "Yençok=Serbest" olarak belirlenen değerin tanımlanmasına ilişkindir. Yençok değeri, yapının kat sayısı ile belirlenen maksimum yüksekliğini ifade etmektedir. Hmax değeri ise yapının metre cinsinden maksimum yüksekliğini ifade etmektedir.
3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesine ilişkin 2020 yılında yapılan düzenlemeye göre; "Sanayi alanları, ileri atıksu arıtma tesisleri, ibadethane alanları ve tarımsal amaçlı silo yapıları hariç olmak üzere imar planlarında bina yükseklikleri Yençok: serbest olarak belirlenemez." Yani kanunda belirtilen kentsel kullanım alanları dışında kalan alanlar için bina yüksekliklerinin plan değişiklikleriyle belirlenmesi bir zorunluluktur. Eski planlarında Yençok değeri serbest olarak tanımlanan birçok yapının kat adedi (Yençok=16 kat, Yençok=10 kat gibi) bu yolla belirlenmektedir.
Bakanlıkça yapılan söz konusu plan değişikliğini incelediğimizde;
- 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planına ait plan notlarında özel hükümler olarak belirtilen ve yapılaşma koşullarının belirlendiği 2. bölümün tamamının plandan çıkartılarak, "Yapılaşmaya ilişkin hususlar 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı hükümleri ile belirlenecektir." şeklindeki plan notunun eklendiği, dolayısıyla yürürlükten kaldırılan plan hükümlerinin herhangi bir değişiklik yapılmadan 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planına plan hükmü olarak işlendiği,
- Bu değişiklikle daha önce planda Hmax=Serbest olarak belirlenen kullanım alanlarından; ODTÜ Kampüs Alanında Yençok=36.80 metre, ODTÜ Eğitim Tesisleri Alanında Yençok=17.50 metre, Askeri Alanlar ve Askeri Güvenlik Bölgelerinde Yençok=30.90 metre, Ankara Üniversitesi Eğitim Alanında Yençok=21.50 metre, Kent Girişi Kapısında Yençok=24.24 metre olarak belirlendiği,
- Belirlenen bazı yapı yüksekliklerinin, mülkiyet sahibi kurumların (Milli Savunma Bakanlığı gibi) fiziksel ve teknik ihtiyaçlarından (askeri haberleşme ve gözetleme kulesi inşaatı gibi) kaynaklı olduğu,
- Bu değişiklikler dışında sit alanı sınırlarında, emsal (inşaat alanı) değerlerinde, diğer plan hükümlerinde, yol genişliklerinde vb. yeni kararlar üretilmediği,
görülmüştür. Dolayısıyla yapılan plan değişikliği, yalnızca plan hükümlerinde bina yüksekliklerinin belirlenmesine dair bir değişikliktir. Serbest olarak belirlenmiş yapı yüksekliğine kısıtlama getirilmiştir. Yapılaşma koşullarına dair hükümler içeren 1/5000 ölçekli plan kararları herhangi bir değişikliğe uğramaksızın 1/1000 ölçekli plana aktarılmıştır. Bu haliyle planda yapılan değişiklik ihtiyacının, kanunun zorunlu kıldığı sebeplerden ve ilgili kurumların fiziksel ve teknik altyapı ihtiyaçlarından doğduğu görülmektedir.
Şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına ve koruma amaçlı imar planlarının amacına uygun biçimde ODTÜ Kampüs Alanının bütünlüğünün ve niteliğinin tümüyle korunması gerekmektedir. TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi olarak konunun ve sürecin takipçisi olacağımızı tüm kamuoyuna saygıyla bildiriyoruz.