BAYRAMPAŞA İLÇESİ, SAĞMALCILAR MEVKİİ KENTSEL DÖNÜŞÜM AMAÇLI İMAR PLANLARI HAKKINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA KARAR VERİLDİ!

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 17.12.2020 tarih ve 1346 sayılı kararı ile onanan Bayrampaşa İlçesi, Sağmalcılar Mevkii, Kentsel Dönüşüm Amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline karar verilmesi amacıyla 14.06.2021 tarihinde;

• Dava konusu planların daha önce aynı alanla ilgili iptal edilmiş imar planlarıyla büyük oranda benzerlik gösterdiği,

• Dava konusu planlara ait plan notlarında yapılaşma koşullarına ilişkin hükümlerin net açıklanmadığı, kesin hükümlere yer verilmediği,

• Kamusal alan niteliğinde olan alanlar özel mülkiyete dönüştürülerek kamu zararı oluşturulduğu ve çevreye emsal teşkil edici yapılaşma koşulları getirdiği,

• Dava konusu imar planlarının yapılaşma koşulları belirlenmemiş ticaret fonksiyonları ile bölgeye aşırı bir trafik yükü getireceği,

• Dava konusu imar planlarının ayrıcalıklı imar hakkı tesis ettikleri, 

gerekçeleri ile Odamızca T.C. İstanbul 5. İdare Mahkemesinde dava konusu edilmiştir. 04.02.2022 tarihinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılan bahsi geçen planlara dair yapılan değerlendirmeler sonucu uzmanlar tarafından bilirkişi raporunda,

"…İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 17.12.2020 tarih ve 1346 sayılı kararı ile onanan Bayrampaşa İlçesi, Sağmalcılar Mevkii, Kentsel Dönüşüm Amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline karar verilmesi talebine yönelik olarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı`na açılan iş bu davada:

1. …Planlama alanının komşuluğunda bulunmakta olan diğer planlama alanları ile ilişkili durumuna dair herhangi bir analitik değerlendirme veya analizin dava konusu plan raporlarında bulunmadığı, 

2. Plan açıklama raporunda alanda yaşayacak nüfus ve bu nüfusun ihtiyaç duyacağı donatı alanlarının standartları sağlayıp sağlamadığına ilişkin bir bilgi bulunmadığı, bu yönüyle dava konusu planların imar mevzuatına uygun olmadığı, 

3. Donatı standardının belirlenmesinde 6306 sayılı Kanun plana istisnai bir yetki tanımlamaktaysa da, boş bir alanda gerçekleştirilen planlama faaliyetinde donatıların gerekçesiz bir şekilde standardın altında önerilmesinin şehircilik ilkelerine uygun olmayacağı, 

4. Donatı alanları konusunda belirtilen eksikliklerin plan notlarıyla giderilmeye çalışılmasına karşın belirsiz ve çözülmemiş bir durumda kaldığı, ticaret ve konut alanlarının ticaret alanı olarak uygulanacak kısımlarında yer alabilecek tesislere ilişkin tanımların MPYY hükümlerine ve imar planlarının taşıması gereken uygulamaya dönük kesinliğe aykırı olduğu, 

5. Cami alanı için tanımlanmış plan hükmünde belirtilen ve ibadet alanı içerisinde tanımlanan işlevlerin her birinin gösterimlerinin bulunduğu dolayısıyla imar mevzuatındaki kullanım tanımları ve lejantlar ile dava konusu kentsel dönüşüm amaçlı imar planı notlarında tanımlanan kullanım ve lejantların birbirleriyle çeliştiği…

özet sonuçlarına ulaşılmış olup İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 17.12.2020 tarih ve 1346 sayılı kararı ile onanan Bayrampaşa İlçesi, Sağmalcılar Mevkii, Kentsel Dönüşüm Amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planlarının imar mevzuatına, planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olarak hazırlanmadığı ve kamu yararı taşımadığı hususunda görüş birliğine varılmıştır…"

ifadelerine yer verilmiştir. Bu doğrultuda, T.C. İstanbul 5. İdare Mahkemesi`nin 13/10/2022 tarih ve E. 2021/1098 numaralı kararında,

"…davalı idare tarafından, uyuşmazlık konusu alan için gerekli olan nüfus yoğunluğu hesaplamalarının plan ve eki plan açıklama raporunda yer almadığı, nüfus oranlarına yer verilmemesi nedeniyle sosyal donatı alanlarının yeterli olup olmadığının belirsiz hale geldiği, önerilen donatı alanlarından bazılarının Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği‘nde öngörülen standartların altında belirlenmesi hususunda 6306 sayılı Yasa‘da istisnai yetki tanınmış ise de, donatı alanlarının standartın altında belirlenmesi sebebinin idarece ortaya konulamadığı anlaşıldığından, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planının hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Öte yandan, dava konusu planın uygulanması halinde telafisi güç zararların meydana geleceği açıktır…"

hükümlerine yer verilerek dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının yürütmelerinin durdurulmasına karar verilmiştir. 

Tüm üyelerimize, meslektaşlarımıza ve kamuoyunun bilgilerine sunarız.

Saygılarımızla, 

TMMOB Şehir Plancıları Odası

İstanbul Şubesi