1- İstanbul İli, Gaziosmanpaşa İlçesi Yenimahalle Mahallesinde riskli alan olarak belirlenen 6,56 hektarlık kısmına ilişkin, 11/06/2020 tarihinde onaylanan, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla 21.09.2020 tarihinde,
• Dava konusu nazım imar planı sınırları bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayalı olarak belirlenmemesi
• 6306 sayılı yasa kapsamında hazırlanan nazım imar planında risk tanımları bilimsel ve teknik gerekçeler ile açıklanmamış ve alınacak önlemlere ilişkin koşullar belirlenmemesi
• Dava konusu imar planlarında plan nüfusu belirlenirken ve sosyal yapı analiz edilirken bilimsel yöntem ve teknikler kullanılmaması
• Dava konusu imar planları ile öngörülen nüfus için yeterli donatı alanı yaratılmaması
gerekçeleri ile İstanbul 14. İdare Mahkemesi`nde Odamızca dava konusu edilmiştir. 28.06.2021 tarihinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılan bahsi geçen planlara dair yapılan değerlendirmeler sonucu uzmanlar tarafından planların şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadıkları kanaatine varıldığını iletir bilirkişi raporu hazırlanmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul 14. İdare Mahkemesi 31.12.2021 tarih ve E. 2020/1348 K. 2021/1947 numaralı kararında,
"…bilirkişi raporu ve dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, plan lejantlarında gösterilen 15 metre genişliğindeki yol alanının dava konusu her iki planda da gösterilmediği, 12 metre genişliğindeki yol alanının da nazım imar planında gösterilmediği, planlama alanı içerisinde 30 metre genişliğindeki 1. derece yola 10 ve 12 metre genişliğindeki 4. ve 5. derece yolların bağlandığı, bu durumun planlama alanındaki ulaşım kademelenmesinin planlama ilke ve tekniklerine uygun olmadığı, davaya konu alana ilişkin mevcut nüfusun ne kadar olduğu konusunda plan raporlarında her hangi bir verinin bulunmadığı, planlama alanında yaşayacak nüfusun 2.412 olarak belirlendiği, dava konusu 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı plan raporunda toplam 23.094 m2 konut alanı, 8.827 m2 ticaret+konut alanı olduğunun ifade edildiği, konut alanı ve ticaret-konut alanı toplamının ise 31.921 m2 olup, buradan yapılan hesaplama ile planlama alanının brüt yoğunluk değeri yaklaşık 755 kişi/ha olduğu, ancak dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında yoğunluk değeri planlama alanının brüt alanı ile hesaplanarak 368 kişi/ha olarak belirtildiği, bu durumun planlama tekniklerine aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından, dava konusu nazım ve uygulama imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır…"
hükümlerine yer vererek dava konusu işlemlerin iptaline karar vermiştir. Ardından davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusu ile ilgili İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü Dava Dairesi 28.02.2022 tarih ve E. 2022/252 numaralı kararında davalı idarenin İstanbul 14. İdare Mahkemesi`nin vermiş olduğu kararın yürütmesinin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir.
2- İstanbul ili, Gaziosmanpaşa ilçesi, Yıldıztabya Mahallesinde riskli alan olarak belirlenen alanlara ilişkin, 11/06/2020 tarihinde onaylanan, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla 21.09.2020 tarihinde,
• Dava konusu nazım imar planı sınırları bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayalı olarak belirlenmemesi
• 6306 sayılı yasa kapsamında hazırlanan nazım imar planında risk tanımları bilimsel ve teknik gerekçeler ile açıklanmamış ve alınacak önlemlere ilişkin koşullar belirlenmemesi
• Dava konusu imar planlarında plan nüfusu belirlenirken ve sosyal yapı analiz edilirken bilimsel yöntem ve teknikler kullanılmaması
• Dava konusu imar planları ile öngörülen nüfus için yeterli donatı alanı yaratılmaması
gerekçeleri ile İstanbul 14. İdare Mahkemesi`nde Odamızca dava konusu edilmiştir. 28.06.2021 tarihinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılan bahsi geçen planlara dair yapılan değerlendirmeler sonucu uzmanlar tarafından planların şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadıkları kanaatine varıldığını iletir bilirkişi raporu hazırlanmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul 14. İdare Mahkemesi 31.12.2021 tarih ve E. 2020/1349 K. 2021/1948 numaralı kararında,
"…bilirkişi raporu ve dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, dava konusu alana ilişkin mevcut nüfusun ne kadar olduğu konusunda plan raporlarında her hangi bir verinin bulunmadığı, planlama alanının geçmiş yıllarda ki nüfus artışının ne şekilde gerçekleştiğinin tespiti sonrasında planlama alanının projeksiyon nüfusunun ne olacağının belirlenmesi planlamanın önemli gerekliliklerinden olduğu, planlama alanının mevcut ve önceki yıllardaki nüfusuna ilişkin her hangi bir veri olmadan plan nüfusunun belirlendiği, dolayısıyla sağlıklı nüfus projeksiyonu yapılmadığı, plan raporlarında plan sınırlarının nasıl belirlendiğine dair her hangi bir bilgi bulunmadığı, Belediye Hizmet Alanı olarak planlanan alanların ne amaçla ve hangi belediye tarafından kullanılacağının plan uygulama hükümlerinde belirlenmesi gerektiği, ancak dava konusu planlarda bu konuda bir açıklama ya da hüküm bulunmadığı, plan raporunda yapı adalarında mimari tasarımı ilgilendiren hususların serbest olduğu, bu hususların kentsel tasarım aşamasında belirleneceği belirtilerek 1/1000 ölçekli planın belirsiz bırakıldığı, yapılanma hakkının %20 arttırılmasının planlama alanına ek yoğunluk getireceği, plan notlarının belirsizlik yarattığı anlaşıldığından dava konusu nazım ve uygulama imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır…"
hükümlerine yer vererek dava konusu işlemlerin iptaline karar vermiştir.
3- İstanbul ili, Gaziosmanpaşa ilçesi, Pazariçi Mahallesi riskli alan olarak belirlenen 3A Bölgesi (1. Kısım) 7,22 hektarlık alana ilişkin, 11/06/2020 tarihinde onaylanan, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla 21.09.2020 tarihinde,
• Dava konusu nazım imar planı sınırları bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayalı olarak belirlenmemesi
• 6306 sayılı yasa kapsamında hazırlanan nazım imar planında risk tanımları bilimsel ve teknik gerekçeler ile açıklanmamış ve alınacak önlemlere ilişkin koşullar belirlenmemesi
• Dava konusu imar planlarında plan nüfusu belirlenirken ve sosyal yapı analiz edilirken bilimsel yöntem ve teknikler kullanılmaması
• Dava konusu imar planları ile öngörülen nüfus için yeterli donatı alanı yaratılmaması
gerekçeleri ile İstanbul 14. İdare Mahkemesi`nde Odamızca dava konusu edilmiştir. 28.06.2021 tarihinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılan bahsi geçen planlara dair yapılan değerlendirmeler sonucu uzmanlar tarafından planların şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadıkları kanaatine varıldığını iletir bilirkişi raporu hazırlanmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul 14. İdare Mahkemesi 31.12.2021 tarih ve E. 2020/1350 K. 2021/1949 numaralı kararında,
"…bilirkişi raporu ve dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, dava konusu alana ilişkin mevcut nüfusun ne kadar olduğu konusunda plan raporlarında her hangi bir verinin bulunmadığı, planlama alanının geçmiş yıllarda ki nüfus artışının ne şekilde gerçekleştiğinin tespiti sonrasında planlama alanının projeksiyon nüfusunun ne olacağının belirlenmesi planlamanın önemli gerekliliklerinden olduğu, planlama alanının mevcut ve önceki yıllardaki nüfusuna ilişkin her hangi bir veri olmadan plan nüfusunun belirlendiği, dolayısıyla sağlıklı nüfus projeksiyonu yapılmadığı, plan raporlarında plan sınırlarının nasıl belirlendiğine dair her hangi bir bilgi bulunmadığı, nazım imar planı ve uygulama imar planı plan raporlarında planlama nüfus alanının birbirinden farklı olduğu, her ne kadar Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin standartlara ilişkin 2 numaralı ek tablonun açıklamalar kısmında yer alan 10‘uncu maddesinde 6306 sayılı Kanun kapsamında yapılacak planlarda plan kararı ile tayin edilmiş standartlar ve gösterimlerin planında gösterilmesine olanak sağlamaktaysa da, planlanan alanda kişi başına düşen donatı alanlarının standartların çok altında kaldığı, afet riski altındaki bir alanda sağlıklı yaşam alanlarının yaratılması amacı ile yapılan planların, öngörülen yoğunluk değerleri bağlamında ve kişi başına düşen donatı alanlarının planlama alanı bütünündeki yetersizliği de dikkate alınarak değerlendirildiğinde, alanda yapı ve nüfus yoğunluğunu artırıcı kararlar geliştirildiği ve bu durumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi üst hedefi ile çelişki yarattığı anlaşıldığından, dava konusu nazım ve uygulama imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve tekniklerine uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır…"
hükümlerine yer vererek dava konusu işlemlerin iptaline karar vermiştir.
Tüm üyelerimize, meslektaşlarımıza ve kamuoyunun bilgilerine sunarız.
Saygılarımızla,
TMMOB Şehir Plancıları Odası
İstanbul Şubesi
