ÇATALCA İLÇESİ KABAKÇA MAHALLESİNE İLİŞKİN OLARAK HAZIRLANAN İMAR PLANLARI İPTAL EDİLDİ!

İstanbul İli, Çatalca İlçesi, Kabakça Mahallesi 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla 03.08.2021 tarihinde; önceki planın Mahkeme kararı ile iptal edildiği, fakat dava konusu planın mahkeme kararındaki iptal gerekçeleri dikkate alınmadan yapıldığı, yoğunluk artırıcı nitelikte olduğu, üst ölçekli plana aykırı olduğu, tarım alanlarının imara açılması amaçlandığı, hukuka aykırı olduğu gerekçeleri ile T.C. İstanbul 5. İdare Mahkemesi`nde Odamızca dava konusu edilmiştir. 

29.03.2022 tarihinde yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılan bahsi geçen planlara dair yapılan değerlendirmeler sonucu uzmanlar tarafından bilirkişi raporunda,

"…Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinde belirlenen donatılara ait standart değerlerin kullanılmadığı ve bu durumun gerekçelendirilmediği, her yeni planın kendi içerisinde barındıracağı kararlar nezdinde donatı alanlarının ele alınması beklenmekle birlikte geçmiş planlarda belirlenen donatı alanlarının neden azaltıldığının da teknik olarak açıklanmasının yapılmadığı, 

Nüfus ve donatı dengesi gözetilmemiş olduğu, kişi başına düşen inşaat alanı miktarının bilimsel olarak ortaya konulmadığı ve kurum görüşlerinin plana ve plan notlarına büyük ölçüde yansıtılmadığı ve bu durumun gerekçelendirilmediği, 

Plan kararları çerçevesinde belirlenen ulaşım sisteminin arazi kullanım kararlarıyla olan ilişkisinin ortaya konulmadığı ve plan trafik yükünü ne yönde etkilediği hususunda bir değerlendirme yapılmadığı, 

Önceki imar planlarının iptal edilmiş olmasının yeni imar planı hazırlanması için kabul edilmesi gereken bir gerekçe olduğu bilinmekle birlikte planlama çalışmasında söz konusu iptal gerekçelerinin ve bu gerekçelere dair ele alınan yeni mekansal kararların neler olduğunun da analiz aşamasında ele alınmadığı, 

Tarım parsellerine ilişkin olarak tarım dışı uygunluk görüşünün alınmadığı, alt ölçekli planları bu hususta yönlendirmediği, yukarıda yer verilen hususlar kapsamında plan pafta, plan notu ve plan açıklama raporunun teknik izahatlardan yoksun olduğu, 

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 24.11.2020 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Kabakça Mahallesi Nazım İmar Planı`nın imar mevzuatına, planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olarak hazırlanmadığı ve kamu yararı taşımadığı"…"

hükümlerine yer verilmiştir. Bu doğrultuda, T.C. İstanbul 5. İdare Mahkemesi`nin 30/09/2022 tarih ve E. 2021/1400 ve K. 2022/2022/1901 numaralı kararında,

"…Kurum görüşlerine ilişkin yapılan değerlendirmeler sonucunda ise; […] orman alanı olan parsellerin dava konusu nazım imar planında orman alanı olarak gösterilmediği, bu itibarla plana işlenmesi zaruri olan hususların kurum görüşleriyle belirtilmesine rağmen plana işlenmediği görüldüğünden, bu yönüyle de planın imar mevzuatına, planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olmadığı,

Dava konusunun oluşturacağı trafik yükü ve ulaşım kurgusu açısından yapılan değerlendirme sonucunda; […]  kurum görüşleriyle iletilen, planlama alanının kuzeyinde projelendirilen Çerkezköy-Subaşı Yolunun nazım imar planına aktarılmadığı, oysa mevzuat gereği Karayolları Genel Müdürlüğü‘nün yol projelerinin plana aynen yansıtılma zorunluluğu bulunduğundan, planın bu yönüyle planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olmadığı,

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu‘nun "Tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı" başlıklı 13. maddesindeki (tarım dışı kullanıma açılması için) prosedürün işletilip işletilmediğinin değerlendirilmesi yönünden; […] "Kabakça Mahallesi Tarım Alanları Sınıfları" haritasında yerleşim alanı ve tarım dışı alan olarak belirlenen bölgeyle büyük ölçüde örtüşecek şekilde kentsel kullanım alanlarının belirlendiği, ancak birçok yol aksının da tarımsal parsellerden geçirildiğinin görüldüğü ve büyük kısmı tarımsal alanda kalmakla birlikte bir kısım tarımsal parsellerinde kısmi olarak gelişme konut alanına isabet ettiği, konu hakkında dava dosyasında kısmi olarak yol akslarına ve konut alanına isabet eden tarım parselleri özelinde tarım dışı kullanım izni alındığına dair kurul kararı alınmadığı, nazım imar planında da alt ölçekli planları yönlendirici bir hususa yer verilmediği, uygulamaya ilişkin kesin sınırların 1/1000 ölçekli imar planında belirleneceği göz önüne alındığında tarım dışı kullanım izinlerinin bu aşamada alınmış olmasının gerekli olduğu değerlendirildiğinden, bu yönüyle de planın, planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olmadığı,

24.11.2020 tarih ve 1237 sayılı kararı ile onanan İstanbul İli, Çatalca İlçesi, Kabakça Mahallesi 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile orman ve mera alanlarında yapılaşmaya açılan kısımlar olup olmadığının değerlendirilmesi yönünden; […] Orman vasıflı arazinin kısmen yol ve kısmen konut olarak yapılaşmaya açılması ve 148 parselin mera alanı olarak planlanmaması yönünden planın, planlama ilkeleri ile şehircilik esaslarına uygun olmadığı,

Bu durumda, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planında, yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda, planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine, kamu yararına ve hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır…"

hükümlerine yer verilerek dava konusu 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının iptaline karar verilmiştir. 

Tüm üyelerimize, meslektaşlarımıza ve kamuoyunun bilgilerine sunarız.

Saygılarımızla, 

TMMOB Şehir Plancıları Odası

İstanbul Şubesi