SUR HALKININ YANINDAYIZ
Bilindiği üzere Sur`da yaşanan çatışmalar ileri sürülerek -ilk olarak 6 Eylül de başlatılan- sokağa çıkma yasağı aralıklarla devam ettirilmiştir. Sur`a dönük yürütülen askeri operasyon, 9 Mart 2016 tarihinde İçişleri Bakanlığı`nın resmi açıklamasıyla sona ermiştir. Ancak 2 Aralık 2015 ten bu yana ise sokağa çıkma yasakları sürekli hale gelmiş ve Sur`un 6 mahallesinde hâlâ devam etmektedir.
Yine çatışmaların yaşanması bahane edilerek 21.03.2016 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu`nun 27. Maddesine dayanılarak Suriçi`ndeki 7714 parselin 6292`si için Acele Kamulaştırma kararı alınmıştır. Acele kamulaştırma kapsamına alınan parseller çatışma yaşanmayan mahalleleri de kapsamaktadır. Bu sebepler ileri sürülerek kentin tarihi ve kültürel belleğini oluşturan Sur`da yıkım başlatılmıştır. Kentteki tüm dinamiklerin itirazlarına rağmen yıkım devam ettirilmiştir. Yıkım süreci devam ederken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Uzlaşma Komisyonu oluşturulmuştur. Bu kapsamda mülk sahiplerine üç seçenek sunulmuştur. İlki; yıktıkları evlerin kıymet takdir bedellerinin verilmesi, ikincisi; Toki`nin şehrin başka bölgelerinde yaptığı dairelerden verme, üçüncüsü ise Sur`da yeni yapılacak yapılardan yer verme olarak sıralanmıştır. Mülk sahiplerinin büyük çoğunluğu ise doğduğu büyüdüğü yerde kalıp, Sur`da yeni inşa edilecek evlerden almayı kabul etmiştir. Ancak Sur`da kalmayı tercih eden mülk sahipleri geçtiğimiz günlerde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü`ne çağrılarak sözleşmelerinin iptal edildiği ve arsalarında yeniden yapılan mülklerinin yerine dükkânlar yapıldığı bu nedenle de onlara yeni seçenekler sunulacağı bildirilmiştir.
Bunlardan ilki; Alipaşa ve Lalebey Mahallelerinde inşa edilen -kura çekimi ile belirlenecek- konutlardan istiyorum. Bu konut kurasının sonucuna göre tekrar bedel sözleşmesi talep edebilirim. İkincisi; Kıymet Takdir Raporu üzerinden belirlenen Bedel Sözleşmesi üzerinden uzlaşmak istiyorum. Üçüncüsü; Üçkuyular Mevkii ya da Çölgüzeli Mevkiinde bulunan ve kura çekimine konu olacak TOKİ konutlarından istiyorum. TOKİ kurasının sonucuna göre tekrar bedel sözleşmesi talep edebilirim. Dördüncüsü; Taşınmazımla ilgili Acele Kamulaştırma Dava sürecinin başlatılmasını istiyorum.
Mülk sahiplerine bu şekilde dört seçeneğin sıralandığı bir dilekçe verilmiş ve bu seçeneklerden birini tercih etmeleri istenmiştir. Bizler TMMOB Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şubesi olarak başta Sur`da kimi tarihi ve tescilli yapılar dahil olmak üzere başlatılan yıkım sürecini, yerine inşa edilmek istenilen ve Sur`un mevcut dokusuna uymayan yapıları, yerel halkın doğduğu, büyüdüğü, ürettiği alandan zorla yerinden edilmesini, yeni ticaret alanları yapılarak başkalarına yeni rant kapıları açılmasını kınıyoruz.
Yıkımdan bugüne kadar Sur`da yürütülen mevcut barınma politikaları zaten yanlışken, sırf yaşadığı alandan kopmamak için bakanlığın sunduğu ve eski geleneksel dokuya uymayan yapılarda kalmayı bile kabul eden mülk sahiplerinin Bakanlıkla yaptıkları sözleşmelerinin tek taraflı iptal edilmesi ve arsalarının başkalarına yeni rant alanları olarak sunulmasını kabul etmiyoruz. Meslek örgütü olarak Valilik ve Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü`ne çağrımız; Sur halkının nerede ve nasıl yaşayacağına bürokrasinin değil yerel halkın karar vermesidir. Bizler, Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şubesi olarak, bununla birlikte yaşanacak hukuki süreçlerde Sur halkının yanında olacağımızı kamuoyunun bilgisine sunarız.
TMMOB Şehir Plancıları Odası
Diyarbakır Şubesi
Yönetim Kurulu
